Op maandagochtend om 11.40 uur onderbreekt kardinaal Tisserant de bespreking van het schema over de missie. De secretaris-generaal van het Concilie, Mgr. Felici, wil een brief voorlezen van paus Paulus VI.
Wij hebben vernomen dat zekere vaders voornemens zijn de kerkelijke celibaatswet, zoals die in de Latijnse kerk in acht wordt genomen, in het concilie in discussie te brengen. Zonder op enige manier inbreuk te maken op het recht der vaders tot meningsuiting, maken wij daarom aan u onze persoonlijke mening bekend. Deze is, dat het niet opportuun is in het openbaar te discussiëren over dit onderwerp, dat zoveel voorzichtigheid vereist en dat zo belangrijk is. Wij willen niet alleen deze oude, heilige en providentiële wet zoveel als in ons vermogen ligt handhaven, maar ook haar nakoming versterken door alle priesters van de Latijnse kerk op te roepen opnieuw de oorzaken en de redenen te erkennen waarom deze wet in deze tijd, vooral in deze tijd, als uiterst passend beschouwd moet worden, doordat zij de priesters helpt al hun liefde compleet en edelmoedig te wijden aan Christus in dienst van de kerk en van de zielen. (applaus) Indien een vader over deze zaak zijn mening kenbaar wil maken, dan kan hij dat schriftelijk doen door zijn bemerkingen te doen toekomen aan het Conciliepresidium, dat ze aan ons zal doorgeven. (applaus)
Gehuwde priesters oplossing voor priestertekort
Verschillende bisschoppen willen inderdaad spreken over het priestercelibaat tijdens het debat over het leven en de bediening van de priester (later: Presbyterorum ordinis) dat binnen 2 dagen op de Concilieagenda staat.
Zuid-Amerikaanse bisschoppen zien in een loskoppeling van celibaat en priesterschap een mogelijke oplossing voor het schrijnende priestertekort. Geen opheffing van de huidige celibaatbelofte van ongehuwde priesters dus. Maar wel het openstellen van het priesterschap voor gehuwde mannen zodat zij kunnen werken naast de ongehuwde priesters. In Le Monde kunnen de Concilievaders vandaag al de gelekte interventie in die zin lezen van de Nederlandse missiebisschop van Lins in Brazilië, Mgr. Koop.
Daarnaast circuleren in de pers al dagenlang sensationele verhalen van massale verzoekschriften aan het Heilig Officie van priesters die ontheven willen worden van hun celibaatbelofte. Het cijfer van 10.000 wordt zelfs genoemd.
Tijd ontbreekt voor controversiële onderwerpen
Maar verschillende Concilievaders vinden het niet wijs om een onderwerp waarover de bisschoppen zo verdeeld zijn op de agenda te plaatsen enkele weken voor de sluiting van het Concilie. Onder andere kardinaal De Barros Camara van Rio de Janeiro vraagt aan kardinaal Tisserant om bij de paus aan te dringen om de kwestie van de Concilieagenda te weren. Met de brief van de paus van vandaag als resultaat.
De beslissing van de paus kan niet rekenen op veel sympathie van Oosterse Concilievaders. Maximos IV schrijft persoonlijk naar de paus om zijn ongenoegen kenbaar te maken en om hem te waarschuwen voor de gevolgen van zijn interventie. Hij vraagt de paus het probleem onder ogen te zien en stelt uitdrukkelijk dat het celibaat een mooi ideaal is, maar geen absolute voorwaarde kan zijn voor de priesterwijding.
Bron: Xavier Rynne. Brieven uit Vaticaanstad 4. pp.154-ev